Hasarlar, doğrudan hasarlar ve dolaylı hasarlar olarak iki alana ayrılır. Doğrudan hasarlar yangın, doğal afetler (deprem sel baskını vb.) emtia, makine, bina gibi bilançonun aktif tarafındaki mal varlıklarına verilen zararları kapsarken, dolaylı hasarlar kâr kaybı, pazar kaybı, sabit masraflar, itibar kaybı zararlarını telafi eder.

Dolaylı zararlar her zaman doğrudan zararlardan fazladır.

Kâr kaybı poliçeleri işinizin sürekliliğini sağlayan finansal kayıp poliçelerinin en önemli ürünüdür.

Yangına bağlı kâr kaybı sigortalarının bir genel şartları olmakla birlikte bu ürünün içeriği oluşturulurken teminatı verecek olan sigorta şirketinin özel şartları da poliçeye eklenerek poliçenin çerçevesi belirlenebilir.

1. Kâr kaybı poliçesinin konusu nedir?

Sigortalı adresteki poliçe vadesi içinde meydana gelen bir hasar sonucu işin durmasıyla sigorta bedelini aşmamak üzere;

Cirodaki Azalma
Artan çalışma masrafları başlıkları altında sigortalının brüt kârında meydana gelecek azalmalar sigorta bedeline kadar teminat altındadır.

a) Cirodaki Azalmaya bağlı kâr kaybı nedir?

Cirodaki azalmaya Bağlı Kâr Kaybı, brüt kâr oranının hasarı takip eden tazminat süresi içinde gerçekleşen ciro ile Standart Ciro arasındaki farka tatbik edilerek bulunan bedeldir.

Brüt kâr oranı, hasara konu farklı ürün/hizmet üreten kısımlar dikkate alınarak ilgili kısım için hesaplanacaktır.

b) İşletme Maliyetindeki Artışa bağlı kâr kaybı nedir?

Sigortalı yerdeki tazminat süresi içinde ciroda azalma meydana gelmesinin özellikle kısmen ya da tamamen ortadan kaldırılmasına dönük masrafları ifade eder. Ancak bu masrafların, hasar nedeniyle tazminat süresi içinde yapılmış olması ve azalması önlenen ciro miktarına brüt kâr oranının tatbikiyle elde edilecek miktarı aşmaması gerekir.

Değişken Masraflar

  • Doğrudan ve yardımcı malzeme kullanımı maliyeti,
  • Fazla mesai ücretleri,
  • Bakım ve onarım giderleri,
  • Elektrik, gaz, su ücretleri,
  • Navlun ve gümrük harçları

Sabit Masraflar

  • İşçilik ücretleri,
  • Sigorta primleri,
  • Sabit vergi ve kesintiler,
  • Amortismanlar,
  • Kira giderleri,
  • Üretim ile direkt ilgili olmayan sabit aydınlatma ve enerji giderleri,
  • Danışmanlık giderleri,
  • Mali müşavirlik ve denetim giderleri,
  • Eğitim giderleri,
  • Sağlık hizmetleri giderleri,
  • Fuar, sergi ve tanıtım giderleri,
  • Haberleşme giderleri,
  • Seyahat giderleri,
  • Temsil ve ağırlama giderleri.

Tasarruf Kalemleri

Hasar sonrası tazminat miktarından tenzil edilecek

  • Kullanılmayan bölümlerdeki teknik amortisman,
  • Sağlanan her türlü işçilik ücreti tasarrufu,
  • Hasar olmadan yapılacak olan tesis bakım-onarım masrafları,
  • Kâr kaybını azaltıcı önlemler kapsamında yapılan yatırımlardan kaynaklı sovtaj gelirleri,
  • Maddi hasar kapsamında ödenen tazminat içerisinde bulunan sabit giderler.

Hasar hesaplamalarında, cirodaki azalma ve işletme maliyetindeki artış bedellerinden, hasar nedeniyle meydana gelen tasarruf edilen işletme masrafları düşürülür.

Hasar hesaplamalarında KDV hariç bedeller esastır.

2. Yangına Bağlı Kâr Kaybı sigortasında eksik sigorta uygulanır mı?

Sigortalının işyerinin tazminat süresine ilişkin tahmini cirosu esastır.

Ciro esas alınarak hesaplanan sigorta her üç ayda bir güncellenmelidir.

Tazminat süresi bir yılı aşmıyorsa, aksi belirtilmedikçe sigorta bedelinin brüt kâr oranının yıllık ciroya uygulanması ile elde edilen miktardan az olması halinde, tazminat aralarındaki orana göre azaltılır.

Tazminat süresi 12 aydan fazla ise, brüt kâr oranının standart ciroya uygulanması ile elde edilen miktardan az olması halinde, tazminat aralarındaki orana göre azaltılır.

Kâr kaybı bedelinin, sigorta bedelini aşmayan zararın tamamının sigortacı tarafından ödeneceği şeklinde değiştirilmesi durumunda yukarıdaki oranların uygulanmayacağı şeklinde değişiklik yapılabilir. Bu durumda eksik sigorta uygulaması yapılmayacaktır.

Yangına Bağlı Kâr Kaybı sigortasında kapsam dışı kalan durumlar

Yangına Bağlı Kâr Kaybı sigortası genel şartlarında aşağıdaki durumlar kapsam dışı bırakılmıştır.

  • İlgili yangın sigorta sözleşmesi ve yangın sigortası genel şartları hükümleri uyarınca teminat altına alınmamış hallerden meydana gelen kar kaybı.
  • Sigorta ettiren ile sigortacı arasında kararlaştırılarak kâr kaybı poliçesinde belirtilmiş olan haller dışında kalan rizikolardan kaynaklanan kâr kayıpları.
  • Sigortalının iflası veya işletmenin faaliyetine son verilmesinden sonra oluşan kâr kayıpları.

Poliçe Süresi ve Muafiyet Uygulamaları

Poliçe süresi 3 ay, 6 ay, 9 ay ve 12 ay ve daha uzun belirlenebilir.

Minimum muafiyet 7 gün, deprem teminatında ise 14 gündür. Muafiyete konu miktar, tazminat süresi boyunca her bir güne düşen ortalama hasar miktarı ile poliçede yazılı muafiyet gün sayısının çarpılması ile bulunur.

Tanımlar

Hasar: Yangın, infilak ve yıldırımın doğrudan yol açtığı ve Yangın Sigortası Genel Şartları ve ilgili Yangın Poliçesi özel şartları kapsamına giren maddi zararlardır. Yangın ek teminatları, GLHHKNH ve terör ile deprem teminatları konusu aksi belirtilmedikçe kapsam dahilindedir.

Ciro: İşletmenin sigortalı yerdeki sigorta konusu ticari faaliyeti ile ilgili satışlardan ve/veya sunduğu hizmetlerden elde ettiği gelirlerin toplamıdır.

Brüt Kâr: Ciro, Kapanış Stok Mevcutları ve işlenmekte olan mal değerleri toplamının; Açılış Stok Mevcutları ve işlenmekte olan mal değerleri ile Sigortalanmayan İşletme Masrafları toplamını aşan kısmıdır. Açılış ve Kapanış Stok Mevcutları ile işlenmekte olan malların değerleri sigortalının normal muhasebe yöntemlerine göre ve amortismanlar dikkate alınarak belirlenecektir.

Brüt Kâr Oranı: Hasar tarihinden hemen önceki mali yıl içindeki cirodan kazanılan Brüt Kârın Ciroya oranı

Senelik Ciro: Hasar tarihinden hemen önceki 12 ay içindeki Ciro

Standart Ciro: Hasar tarihinden hemen önceki 12 ay içindeki, tazminat süresine karşılık gelen, bu rakamlar üzerinde; işletmenin gelişme seyrindeki değişmeler ve hasardan önce veya sonraki işletme faaliyetine etkili diğer şartlardaki değişmeler veya hasar gerçekleşmemiş olsaydı bile işletme faaliyetini etkileyebilecek faktörlerin değerlendirilebilmesi için bir ayarlama gereklidir. Bu suretle elde edilecek rakam, hasarı takip eden ilgili süre içinde, ancak hasar gerçekleşmeseydi elde edilebilecek olan rakamlara olabildiğince yakın olmalıdır. Poliçe Sigorta Bedeli`nin bir önceki yıl brüt kârın poliçe vadesi ve tazminat süresi dikkate alınacak olması muhtemel kâr kaybını teminat altına alacak şekilde değiştirilerek tespit edilmesi gereklidir. Sigortalanmayan İşletme Masrafları (Değişken Masraflar), üretilen mal veya hizmetin hacmine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.